Het werk van een instructional designer

Op 14 november heb ik de webinar AYCL Instructional Design van het iXperium gevolgd. In een uur namen  Pieter van Rooij en Frank Thuss mij mee langs de (ADDIE) ontwerpstappen. Zij hebben ook de bijbehorende module Allyoucanlearn Instructional Design ontwikkeld. Deze module is gratis beschikbaar. Je moet wel even een account aanmaken.

Instructional design is het proces van het ontwerpen en ontwikkelen van leerinterventies. Denk hierbij aan een training, een e-learning module, een lessenreeks, zelfstudiemateriaal, etc [via]

De ADDIE ontwerpstappen liggen ook onder ons DC4E, onderwijsontwerpcyclus. Dus de stappen van analyseren, ontwerpen, ontwikkelen, implementeren en evalueren zijn me bekend.

Een aantal punten neem ik mee uit deze webinar:

• maak een ontwerpdocument
• ga op onderzoek uit, ga achter je bureau vandaan
• we veronderstellen heel veel
• nadenken over de lijntjes tussen de werkvormen

Goed dat er ook bij het verschil tussen ontwerpen en ontwikkelen werd stil gestaan. Ontwerpen is net zoals een architect een bouwtekening van een huis maakt. Ontwikkelen is zoals een aannemer aan de hand van het plan gaat bouwen.  De ontwerper probeert vragen te achterhalen als: Waarom moet deze leerinterventie er komen? Wie is de beoogde doelgroep en wat moet er precies geleerd worden, en hoe? De ontwikkelaar vertaalt het ontwerpplan naar didactische werkvormen en (digitale) leeractiviteiten. Vaak zijn de ontwerper en ontwikkelaar dezelfde persoon, maar het is wel goed om deze fasen van elkaar te scheiden.

Leerdoelen formuleren

Voor mij was het fijn dat er ook aandacht was voor het formuleren van leerdoelen. Bij ons ontwerpcyclus hebben we hiervoor ook hulpbronnen beschikbaar. Ze waren weer even uit mijn geheugen ontsnapt. Goede reminder dus.

1. inhoudscomponent
2. gedragscomponent dmv werkwoord dat waarneembaar gedrag uitdrukt. ‘Weten’ of ‘begrijpen’ kan je niet zien, ‘benoemen’, ‘uitleggen’ of ‘demonstreren’ wel.
3. conditiecomponent

Mijn collega Didi Joppe heeft de werkvormen van Bloom’s Digital Taxonomy vertaald. Dit is een handig hulpmiddel bij het formuleren van leerdoelen.

Onze docenten gebruiken vaak de taxonomie van Bloom om hun leeractiviteiten in te delen tussen ‘hogere’ en ‘lagere’ orde vaardigheden. De piramide van Bloom suggereert dat de hoogste stap van de piramide belangrijker is dan de eerste stap. Dat de piramide geen juiste weergave van de bedoeling van Bloom is, beschrijft Pedro de Bruyckere op zijn blog. Uiteraard kan Bloom’s Taxonomy docenten helpen bij nadenken over hun leerdoelen.

Een instructional designer praat over didactiek op drie niveau’s:

1. Didactisch concept; wat is onderwijskundig uitgangspunt? PGO, 4C/ID, blended?
2. Didactisch model; uit welke stappen is een leersituatie opgebouwd?
3. Didactische werkvormen; wat doen student en student?

Learning Designer?

Ik ben nu zo’n 12 en half jaar in verschillende rollen betrokken bij ‘ICT en onderwijs’. In die tijd introduceerde ik mezelf als ICTO-adviseur, functioneel beheerder, lid van het I-team of als adviseur Technologie-Ondersteund Leren. Ik deed werk van beleid tot uitvoerend. Wat houdt mijn huidige functie van adviseur in? Elke nieuwe situatie vraagt ook om een herijking van je eigen positie. Het afgelopen jaar merk ik dat docenten het moeilijk vinden mij te ‘positioneren’. Ben ik alleen het Moodle meisje? Ja, ik weet veel van Moodle, maar ik ben geen functioneel beheerder.  Momenteel ben ik betrokken bij het ontwerpen en ontwikkelen van verschillende (Moodle) modules. Samen bouwen met docenten. Dat is mooi en dankbaar just-in-time werk. Dan kan ik me ook beter een instructional designer noemen, toch? Of beter een learning designer! Dat staat daarom ook vanaf nu in mijn handtekening.  Ik hou van duidelijkheid. En dit inzicht heeft deze webinar mij ook opgeleverd! Dank Frank en Pieter.

Uitgelichte afbeelding van William Iven via Pixabay