“Keuzes maken in blended en flexibel onderwijs: #hoedan?”

Op woensdag 8 juni heb ik online de lectorale rede gevolgd van Esther van der Stappen, lector Digitale Didactiek van het Expertisecentrum Future-Proof Education, dat verbonden is aan het Leer- en Innovatiecentrum (LIC) van Avans Hogeschool. Het lectoraat Digitale Didactiek richt zich de komende jaren met haar onderzoek op keuzes maken in blended en flexibel onderwijs.

Esther hoorde in haar kennismakingsgesprekken een aantal belangrijke maar moeilijke vragen:

• Hoe maak je als onderwijsteam de juiste keuzes bij het ontwerpen van een blended leerarrangement?
• Op welke manier help je studenten effectief alle mogelijkheden te gebruiken die we bieden in de fysieke en digitale leeromgeving?
• En hoe begeleid je studenten bij het kiezen van een persoonlijke leerroute?

keuzes keuzes keuzes

Digitale transitie stelt studenten en docenten voor uitdagingen waarbij veel keuzes gemaakt moet worden. Voor docenten is er een oerwoud van toepassingen en applicaties voor activerende didactiek. Studenten verdwalen in de vele leerroutes. Het lectoraat van Esther wil door onderzoek te doen naar blended- en flexibel onderwijs docenten en studenten helpen in het navigeren tussen de vele mogelijkheden. Ze geeft daarbij terecht aan dat we niet moeten streven naar perfecte oplossingen, maar het onderwijs in elk ontwerpiteratie samen een beetje beter maken. Goed is ook goed genoeg. 🙂

In onderstaande video benoemen de kenniskringleden en Esther de uitdagingen van het hoger beroepsonderwijs

De insteek van de lectorale rede ‘helpen bij het maken van keuzes’ vond ik een fantastische. De vergelijking met boodschappen doen en een gezonde maaltijd op tafel zetten tijdens een verhuizing was goed gevonden; leuk, herkenbaar en duidelijk! Ben nu wel benieuwd naar welk dorp aan de Brabant Wal Esther is verhuisd 🙂 Asperges koop ik bij voorkeur daar waar ik geboren ben 😉

Esther zegt/schrijft terecht dat het realiseren van blended en flexibel onderwijs ingewikkeld is. We vragen van studenten en docenten om allerlei dingen te doen die zij nog niet vaak eerder hebben gedaan. Daarbij moeten ze allerlei keuzes maken terwijl ze onvoldoende overzicht hebben over het hele proces en geen goed beeld van mogelijke oplossingen. Het maken van keuzes kost grote (mentale) inspanning en dat kan keuzevermijdend gedrag veroorzaken, of keuzestress opleveren. Kijk maar eens naar de geweldige TEDtalk van Barry Schwartz over de paradox van keuzes.

Met haar lectoraat probeert Esther orde te scheppen in de chaos die keuzes bij blended en flexibel onderwijs met zich meebrengen. Zij biedt een oplosingsreportoire, een gestructureerde aanpak en heldere informatie. Esther van Popta gaf op LinkedIn een fijne samenvatting waaruit ik hieronder uit citeer:

Flexibel onderwijs
Als je je onderwijs flexibiliseert vraag je studenten om keuzes te maken: wat wil ik leren, wanneer wil ik leren, hoe wil ik leren etc. Je kunt de student hierbij op drie manieren ondersteunen:
1. steun geven in het zogenaamde ‘oplossingsrepertoire’: hier doet het lectoraat onderzoek naar, de app Avans Study Path is hier een voorbeeld van.
2. ondersteuning in aanpak: bv. ahv de keuzecirkel van Meens (2020). Hierbij is bv. de vraag of technologie ingezet kan worden om zelfregulatie te ondersteunen.
3. ondersteuning met informatie: door het inzetten van zogenaamde data driven interventies.

Blended onderwijs
Als je onderwijs gaat inrichten volgens de principes van blended leren moeten docenten keuzes maken. Ook hier kun je houvast bieden door:
1. oplossingsrepertoire: dit is vaak te beperkt bij docenten en kan aangevuld worden door bv. goede voorbeelden
2. ondersteuning op aanpak: er zijn verschillende aanpakken om onderwijs te herontwerpen naar blended leren. Een passende aanpak hangt af van hoe het team staat tegenover blended leren
3. ondersteuning via informatie: het lectoraat doet hiervoor onderzoek naar technologie, zoals VR

Je kunt de lectorale rede terugkijken op YouTube en hier downloaden om te lezen. Het redeboekje is fijne uitgebreide aanvulling op de uitgesproken rede. Het is mooi vormgegeven en leest prettig vanwege de persoonlijke schrijfstijl. Interessante verwijzingen naar bekende publicaties, maar ook nog een paar onbekende die nu op mijn to-read lijstje staan.

Veel succes aan Esther en haar kenniskringleden met het onderzoek. Ik kijk uit naar jullie bevindingen.

Esther verwees in haar rede naar een aantal mooie publicaties van de Avans ICTO-community:

• Stappenplan Blend
• Avans Tools met mooie praktijkvoorbeelden

Uitgelichte afbeelding van Arek Socha via Pixabay