Na een pauze tijdens de feestdagen, verscheen ook in het nieuwe jaar de ene na de andere publicatie over ChatGPT. Deze maand heb ik ook een aantal podcasts beluisterd.
ChatGPT blijft de gemoederen bezig houden. In veel media (kranten, talkshows, actualiteitenprogramma’s, radioprogramma’s) wordt met ChatGPT geëxperimenteerd.
De podcasts in dit overzicht starten bijna allemaal met een introductie over ChatGPT, soms heeft ChatGPT zelfs de inleiding geschreven. Ieder podcast heeft een eigen invalshoek. Elke podcast heb ik voorzien van een notitie over wat mij opviel dan wel belangrijk vind om te onthouden.
Update: 7 februari. Aflevering 4 van podcastserie ChatGPT & Onderwijs en de podcast van De Dag en Elke Dag toegevoegd.
Update: 14 maart. Aflevering 5 en 6 van podcastserie ChatGPT/AI &Onderwijs (sinds aflevering 5 van naam veranderd)
DenkTank #47 Remy Gieling over ChatGPT (dec 22 – 43 min)
Chatbots zijn niets nieuws. Het succes van ChatGPT komt omdat het gratis is en heel eenvoudig om te gebruiken. Het lijkt ook menselijk doordat woorden één voor één verschijnen, dit is niet per se nodig. Je krijgt zo wel het gevoel alsof een mens met je chat. Er is veel menselijke feedback ingebouwd om het ethisch verantwoord antwoorden te laten geven.
Wie is de rechtmatige eigenaar van het antwoord van ChatGPT? De bronnen die gebruikt worden door ChatGPT zijn veelal auteursrechtelijk beschermt. Is dit copyright schending?
Prompt schrijven wordt de nieuwe vaardigheid, immers je moet de juiste vraag stellen om een bruikbaar resultaat te krijgen. Contentcuratie wordt weer belangrijker.
ChatGPT & Onderwijs | AI & Onderwijs
Liza Peeters en Thijs Wesselink (onderwijskundig adviseurs van Metis) bespreken met expert de mogelijkheden en gevaren van ChatGPT voor het onderwijs. Lees ook blog van Thijs over deze podcastserie. Vanaf aflevering 5 is de podcastserie van naam veranderd omdat ontwikkelingen verder gaan dan ChatGPT.
- Aflevering 1: ChatGPT en de impact op het onderwijs (dec 22 – 26 min). In gesprek met Erdinç Saçan en Eric Slaats (Fontys).
Studenten knippen en plakken al sinds jaar en dag. ChatGPT maakt dit alleen maar gemakkelijker. ChatGPT wordt het nieuwe Google. Deze nieuwe ontwikkelingen gaan een plek krijgen in het onderwijs; “wen er maar aan”. Deze versnelling stimuleert de betekenisvolle dialoog, dat betekent dat je als docent in gesprek gaat met de student over wat ze geleerd hebben.
Mediawijsheid, informatievaardigheden, AI-literacy worden steeds belangrijker. Speel er mee zodat je begrijpt wat het is.
- Aflevering 2: Hoe het onderwijs door ChatGPT ingrijpend verandert (jan 23 – 35 min). In gesprek met Rens van der Vorst (Fontys).
Deze techfilosoof denkt na over de vraag: Hoe blijven wij mens in de wereld vol technologie?
“ChatGPT is de ultieme een bullshitter”. Het is enige wat de chatbot doet is een geloofwaardig antwoord formuleren, het programma weet niet wat de waarheid is. ChatGPT kan een bedreiging vormen voor het verwerven van basiskennis en basisvaardigheden. Je hebt deze basis wel nodig om te begrijpen wat de waarde van de informatie van ChatGPT is. “Vragen is het nieuwe antwoorden”.
- Aflevering 3: hoe pas je als docent ChatGPT toe in je les (jan 23 – 32 min). In gesprek met lector Esther van de Stappen en docent Walter Schoonebeek (Avans).
Walter schetst hoe hij ChatGPT heeft ingezet tijdens zijn les waarin studenten met behulp van de chatbot hun schriftelijke opdracht uitvoerden. Discussie volgt of studenten de juiste keus zullen maken om AI-tools wel of niet (bewust) in te zetten. Tip: wordt als docent ervaringsdeskundige, omarm het niet kritiekloos, ga samen met studenten op ontdekkingsreis.
Aflevering 4: W𝗲𝗹𝗸𝗲 𝗶𝗺𝗽𝗮𝗰𝘁 𝗵𝗲𝗲𝗳𝘁 𝗖𝗵𝗮𝘁𝗚𝗣𝗧 𝗼𝗽 𝗱𝗲 𝘁𝗼𝗲𝘁𝘀𝗶𝗻𝗴? (feb 2023 – 30 min). In gesprek met Barend Last.
Barend vindt het zorgelijk dat er weinig vertrouwen is in studenten, waarom zou de student gaan frauderen? Dat zegt iets over ons toetssysteem dat docentgestuurd is en gebaseerd is op wantrouwen en controle. Frauderen is zo oud als het onderwijs. Door de komst van ChatGPT zal toetsing (moeten) veranderen, bv meer authentieke taken toetsen, het inzetten van ontwikkelingsgericht portfolio’s. Vraag je af of de vorm van toetsing die je nu gebruikt ook datgene zichtbaar maakt wat je wilt bereiken met je studenten.
Laat ChatGPT voor je werken in het leerproces, als extra docent of als studiegenoot om je te helpen bij feedback geven, teksten te analyseren, ideeën te generen, etc. om zo veel meer adaptief te gaan werken. Barend vermoedt dat het iedereen tijd kan besparen waardoor er meer tijd overblijft voor het onderwijs ontwerpen en begeleiden van studenten. Dit vraagt wel iets van je organisatie.
ChatGPT is de katalysator voor ontwikkelingen als formatief handelen en programmatisch toetsen. In dat licht is ChatGPT helemaal geen bedreiging.
Aflevering 5: Hoe maakt ChatGPT tekst? En waarom zonder bronvermelding? (feb 2023 – 42 min). In gesprek met Jasper Schelling, CMD-docent bij Hogeschool Rotterdam.
ChatGPT is niet meer dan kansberekening. De teksten zijn statistische patronen. We moeten ons afvragen waar deze toepassing nuttig voor is? Het is nog steeds een experimenteel product. Het is taal die geprogrammeerd is te overtuigen, daar zit het gevaar. Jasper geeft daar voorbeelden van.
Accepteren wij dat AI beslissingen neemt voor ons? Welke menselijke vermogens vinden wij belangrijk om te behouden? Essentiële vragen die bij elke technologische vernieuwing hoort, dus ook bij ChatGPT.
Aflevering 6: Is AI het creatieve brein van de toekomst? (mrt 23 – 40 min). In gesprek met Gerben Hoogenboom en Erno Mijland van St. Lucas.
Gesprek over andere AI mogelijkheden zoals DALL-E en Midjourney. Deze tools maken op basis van een prompt (geschreven tekst) een afbeelding. Het is een verrassingsmachine mét beeld. Hoe ga je hier als (creatieve) beroepsopleiding mee om?
Data uit DALL-E en Midjourney is niet meer te traceren en komt vooral uit Amerika en Europa, met deze tool wordt het westerse wereldbeeld erg versterkt. Zo’n zelfde vormgevingstaal is een risico (de ‘Ikeaisering’ van de wereld). Creatieve luiheid. Dit betekent dat je studenten creatieve denkstrategieën moet aanbieden, bewustwording creëren. Creativiteit van je prompts is erg belangrijk voor een unieke output. En prompts zullen binnen niet al te lange tijd ook uit beelden kunnen bestaan. Het is een gereedschap voor de creatieve industrie waar je mee moet leren werken. Het zou wenselijk zijn om aan de Creative Commons licentie toe te voegen of iets met ondersteuning met of helemaal door AI is gemaakt.
ChatGPT: een welkome ontwikkeling voor het onderwijs (jan 23 – 30 min). Gezwever: de podcast van Lars Benthin (schrijver en bestuurskundige) en Eric van der Plicht (docent).
ChatGPT formuleert voor de hand liggende antwoorden. Het accepteren van generieke teksten is voorbij. De context van opdrachten moet je heel specifiek maken. ChatGPT dwingt docenten om geen informatie te toetsen maar kennis (persoonlijk en contextgebonden). Je dient als docent bij elke opdracht afvragen: kan ChatGPT deze opdracht maken?
ChatCPT is saai, heeft geen persoonlijkheid en produceert geen authentieke antwoorden.
ChatGPT: je nieuwe collega die nooit meer weggaat (jan 23 – 19 min). Podcast Vandaag, een dagelijkse podcast van NRC. Egbert Kalse in gesprek met techredacteur Stijn Bronzwaer.
Voorbeelden hoe ChatGPT al gebruikt wordt:
- Onderneemster gebruikt ChatGPT om campagneteksten te schrijven, ze moet nog wel teksten controleren en wat ‘opleuken’. Het scheelt haar een dag per week werk.
- Programmeur gebruikt het om computercodes te laten controleren, een handige assistent dus.
Commerciële en inhoudelijke risico’s:
- ChatGPT verzint nog veel bij elkaar. Als je van een onderwerp weinig vanaf weet, lijkt het overtuigend waar wat er staat, maar dat is het zeker niet altijd. Het kan fake news in de hand werken.
- Microsoft is een groot investeerder van OpenAI. Het is niet ondenkbaar dat ChatGPT op enig moment de handige assistent wordt in Word, Teams en Outlook om je mails en notulen te schrijven.
- Veel AI wordt in America en China ontwikkeld waar andere ethische spelregels gelden dan in Europa
Creativiteit krijgt een nieuwe identiteit – wat betekent AI voor designers (dec 22 – 35 min). Eyeopeners BNR
Gesprek met Laurens Vreeman, journalist en Nadia Piet, designer hoe zij AI gebruiken in hun werk. Zij vinden AI geen bedreiging voor creativiteit, met AI ontstaat nieuwe kunst net zoals toen de fotografie werd uitgevonden nieuwe stromingen in de schilderkunst ontstonden.
- ontwerpers gebruiken AI vooral als inspiratiebron om nieuwe ideeën te generen, om te brainstormen.
- Shutterstock maakt ook gebruik van AI zodat journalisten het juiste plaatje bij hun artikel kunnen genereren.
- journalistiek gebruikt AI om beelden en teksten te analyseren voor onderzoeksartikelen.
- voor de creatieve industrie liggen nieuwe mogelijkheden om met AI 3D werelden te bouwen.
Je moet goed kunnen samenwerken met AI en begrijpen hoe algoritmes werken.
ChatGPT: de kracht van taal gekraakt (jan 23 – 23 min). Podcast De Dag van NPO Radio 1. In gesprek met Joost Schellevis, techredacteur bij de NOS en met Hesling Reidinga, reclameman, die al bijna niet meer zonder ChatGPT kan.
ChatGPT is een generatief taalmodel, dwz dat het dingen (teksten, afbeeldingen, muziek, etc) maakt. In tegenstelling tot Google krijg je van ChatGPT maar één antwoord, dat is handig, maar vormt ook een groot risico. Kloppen alle antwoorden wel? De werkelijkheid is complexer dat ChatGPT doet voorkomen. Microsoft is van plan ChatGPT toe te voegen aan hun zoekmachine Bing, om de concurrentie met Google op te voeren.
AI is erg milieuvervuilend (CO2-uitstoot) door de vele koeling die nodig is voor de processoren.
Door de vragen die je stelt, leert ChatGPT. Oppassen met gevoelige informatie dus! De manier waarop je vragen stelt, stuurt ook het antwoord. ChatGPT is humorloos.
Wordt kunstmatige intelligentie straks slimmer dan mensen? (jan 23 – 18 min). Podcast Elke Dag van de Volkskrant. In gesprek met techredacteur Laurens Verhagen.
Gaan we een toekomst tegemoet waar chatbots onze communicatie overneemt? Bijvoorbeeld de situatie dat je een chatbot een sollicitatiebrief laat schrijven en vervolgens wordt deze weer door een andere chatbot geanalyseerd. ChatGPT zal binnenkort onderdeel worden van Microsoftprogramma’s. Laat we straks chatbots onze mails afhandelen? Gaan chatbots ook onze emoties herkennen?
Kunstenaars klagen inmiddels DALL-E aan omdat OpenAI zonder toestemming hun materiaal gebruikt.
AI is momenteel nog niet slimmer dan de mens. Het wordt wel in rap tempo beter. Het is belangrijk om te weten waar de beperkingen liggen. Daarom is aandacht voor mediawijsheid van groot belang. Er zijn voorspellingen dat 80% van de informatie op het web over een aantal jaar door computers is gemaakt. Wie weet dan nog wat waarheid is?
Mijn gedachten
Na zoveel gehoord, gezien en gelezen te hebben, is mijn (voorlopige) conclusie over ChatGPT:
- Het is een handig hulpmiddel voor docenten en studenten, maar een kritische houding is noodzakelijk omdat niet alle teksten die de chatbot samenstelt kloppen. Basiskennis blijft onontbeerlijk. [Lees blog SURF hoe ChatGPT jouw werk als docent makkelijk maakt].
- ChatGPT vergt veel docenten om toetsopdrachten aan te passen, de context van de opdrachten dienen persoonlijk en specifiek te zijn omdat ChatGPT de generieke antwoorden wel kan geven. Assessments (betekenisvolle dialoog) worden steeds belangrijker.
- Studenten moeten ook leren hoe AI gebruikt wordt in hun beroepsveld. Sudenten HBO-Rechten experimenteren al hoe ChatGPT ingezet kan worden binnen de juridische sector.
- Net zoals het belangrijk is om goede zoektermen te gebruiken bij Google & Google Scholar zo is het bij ChatGPT belangrijk om goede prompts te schrijven om een bruikbaar resultaat van ChatGPT te ontvangen. Ik zie weer een belangrijke rol voor de bibliotheek. Contentcuratie wordt net als informatievaardigheden en mediawijs een vaardigheid die van belang is. [Lees blog Wilfred Rubens en artikel Scientias].
- Onduidelijkheid over welke bronnen ChatGPT gebruikt, triggert ook de vraag wie auteursrechthebbende is over de gegenereerde teksten. Daardoor is het momenteel onbruikbaar om het te gebruiken om (open) leermateriaal samen te stellen [lees blog Robert Schuwer].
- Veelal wordt ChatGPT in de podcasts als ‘hij’ benoemd …
- Het is een (vooralsnog gratis) product van een big techbedrijf die om een grote publiek te bereiken Kenianen voor nauwelijks 2 dollar per uur gebruikte om racistische, fascistische en seksistische teksten uit ChatGPT te filteren [bron: Time en De Correspondent]. Kunnen we dan nog wel spreken over ethisch verantwoorde chatbot?
- Verandert onze communicatie in de toekomst als ChatGPT geïntegreerd is in de Microsoft producten?
- Verbieden van ChatGPT heeft geen zin. Speel er mee om te ontdekken wat het kan, maar ook wat het niet kan.
Mijn vorige blogpost over ChatGPT
Uitgelichte afbeelding via DALL-E met prompt ‘ChatGPT podcast’
Eén reactie op “Podcasts over ChatGPT”