Mijn laatste SURF Onderwijsdag #OWD24

Woensdag 13 november was ik aanwezig op de SURF Onderwijsdag in Amare Den Haag.

Aan veel mooie dingen komt dit studiejaar voor mij een eind, ook aan de SURF Onderwijsdagen dus. Ik denk dat ik zo’n 15 keer heb deelgenomen. Ben in Utrecht, Rotterdam, Den Bosch en nu in Den Haag geweest. Amare is een mooie accommodatie maar voor iemand uit Maastricht wel een giga reis. Woensdag 13 november staakte ProRail in Amsterdam, daar had ik gelukkig geen last van. Naast een sprintje trekken op Eindhoven Centraal verliep de reis probleemloos. Ik zat al wel om half 7 in de trein om op tijd voor de keynote van Peter-Paul Verbeek te zijn.

Keynote Peter-Paul Verbeek

Eerlijk gezegd was deze keynote doorslaggevend voor mijn keus om deze onderwijsdag te bezoeken. Ik wilde Peter-Paul Verbeek, hoogleraar Filosofie en Ethiek van Wetenschap en Technologie in een Veranderende Wereld (maar ook rector magnificus van de UvA) graag eens live horen spreken. Kan hij betekenis of richting geven aan deze fase van liminaliteit, want we zitten in de tussentijd van verandering. Zijn keynote had de titel : De techniek van het leren, kunstmatige intelligentie en de digitalisering van het onderwijs.

Verzet tegen nieuwe technologie is van alle tijden, zo schetste Peter-Paul Verbeek. Zo vreesde Socrates al het einde van de beschaving door de komst van het schrift.

Techniek heeft ons mensen gevormd. Ons denken is ook enorm veranderd door de boekdrukkunst. Normen en waarden ontwikkelen zich door technologie. Elke nieuwe technologie  vraagt in het begin om een noodknop, er zitten risico’s aan. Daarom kleine stapjes zetten zodat je het verantwoord kan doen. Kernvraag is wat zijn de effecten van nieuwe technologie, zoals AI. Wat vind je belangrijk, aan welke waarden hecht je? Hoe geven onderwijsinstellingen op een verantwoorde manier vorm aan de huidige digitale revolutie? Door de snelle opkomst van AI werd ook bij de Uva in eerste instantie gefocust op checklisten en handreikingen maken in het kader van toetsing en beoordeling. Maar sinds september 2023 is een taskforce actief die UvA en VU adviseert over het gebruik van AI in het onderwijs. Zie meer op hun website AI bij de UvA.

Als rector magnificus ging hij ook in op aanscherping van de onderwijsvisie van de UvA. Wat willen wij bereiken met ons onderwijs? Welke waarden vinden we belangrijk? Peter-Paul Verbeek gebruikt hiervoor de aanpak begeleidingsethiek die hij mede ontwikkeld heeft. Begeleidingsethiek is een manier van denken over ethische vragen rondom techniek verantwoord begeleiden van technologie. Dialoog is hiervoor de kern. Door samen met alle betrokkenen het gesprek aan te gaan over welke waarden en effecten technologie op onderwijs heeft, kunnen instellingen bewustere keuzes maken.

Het gedachtegoed van Biesta, met name socialisatie en persoonsvorming wordt in onze samenleving 5.0 steeds belangrijker. Welke invloed heeft kunstmatige intelligentie en sociale media op onze persoonsvorming en zelfbeeld. Daarnaast vragen studenten in deze tijd van maatschappelijke onrust ook om een ethisch kompas van hun onderwijsinstelling.

Ik vond de keynote zeer de moeite waard. Je kunt m hier terugkijken.

Docentondersteuning bij de TU Delft

In de tijd dat de TU Delft met Blackboard werkte hadden zij al werkstudenten die docenten ondersteunden. Sjiek vond ik dat toen al. De huidige docentondersteuning bij de TU Delft lijkt nu wat grootser en professioneler ingericht vanuit het one-stop-shop-principe. Een pool van 15 werkstudenten (2,5 fte) bezet dagelijks met 2 studenten de helpdesk. De one-stop-shop is digitaal bereikbaar via hun (open!) portal. Daarnaast kan er gebeld, gemaild of naar de helpdesk gelopen worden voor ondersteuning. De werkstudenten zijn 1e aanspreekpunt. Zij worden gedurende 2 maanden intensief opgeleid voor hun werk door learning technical support officers (professionals), zij coördineren ook de werkstudenten en zijn hun 1e vraagbaak.  Deze supportdesk lost vragen en problemen op, verwijst door en zijn intermediair voor technische problemen die door functioneel beheerders moeten worden opgelost. Docenten dienen zelf dus geen tickets in dat doet deze helpdesk. Het streven is kwaliteit en snelheid. Ik gun dit onze docenten ook.

Landelijke kennisinfrastructuur onderwijsinnovatie

Kennis delen is mijn stokpaardje, vandaar dat ik bij deze sessie aanschoof. Via een discussie probeerde men duidelijk te krijgen of één centrale plek voor kennis over onderwijsinnovatie wenselijk is en zo ja hoe deze te ontsluiten, al dan niet met behulp van AI. Ik heb me buiten de discussie gehouden, maar merkte wel aan de verschillende reacties dat er diverse behoeften en aannames zijn. Mijn eerste vraag zou zijn of alles verzamelen op 1 centrale plek inderdaad efficiënter is. Samenwerken kost heel veel tijd en afstemming en kan uiteindelijk leiden tot niets. Daarnaast vergt een toekomstbestendig kennisinfrastructuur voor onderwijsinnovatie ook onderhoud en heeft daardoor een prijskaartje. Daarnaast denk ik dat elk initiatief/organisatie ook zichzelf wilt profileren met de producten die zij maken en beschikbaar stellen. Daarnaast is er een verschil tussen informatie en kennis. Bij informatie is de context belangrijk, en kennis zit in hoofden van mensen. Dus ja wat wil je precies ontsluiten? Wellicht dat ontsluiten van informatie via Edusources meer gepromoot kan worden. En als het kennisdelen als onderdeel van je professionele identiteit gestimuleerd wordt, zal dit ook al een positieve invloed hebben. Dit ligt m.i. meer bij de organisaties en onderwijsinstellingen. Ik heb me op dat punt nooit gestimuleerd gevoeld. Een goede aanvulling op de discussie vond ik de opmerking dat professionals ook niet altijd goed weten wat ze willen weten. AI zou wellicht hierbij kunnen helpen door ondersteunende vragen te stellen.

Edusources en open leermateriaal

Omdat ik sinds kort in een projectgroep open leermateriaal zit, ging ik naar deze sessie. Vooral het praktijkvoorbeeld van de HAN vond ik erg waardevol. De presentatie vond ik niet terug op de website van de SURF Onderwijsdagen, maar deze die ik online vond, is vergelijkbaar.

Een inspirerende aanpak. We nemen zeker binnenkort contact op met de HAN. Het 2e gedeelte over Edusources werk me te technisch en haakte ik mentaal af. 😉

Library game Hogeschool Rotterdam

Initiatieven uit de bibliotheekwereld volg ik altijd met een warme belangstelling, vandaar de keuze voor deze sessie. Studentassistenten van de bibliotheek Hogeschool Rotterdam hebben een bordspel Informatievaardigheden voor studenten ontworpen. Zij kregen hierbij ondersteuning van een docent game design. Omdat dit een extracurriculaire opdracht was wilden ze de studenten belonen met een Edubadge. Dit was ook een interessant leerproces voor de bibliotheek. Er stonden 3 trotse bibliothecarissen te presenteren. Ik vond het jammer dat we het spel niet live te zien kregen/konden spelen, daarvoor was de tijd die ze hadden gekregen te kort. Het spel is te downloaden.

Keynote Dominic Seldis

Een heerlijk afsluiting van een vermoeiende dag. Met zijn prachtige muziek en lekkere Britse humor wist Dominic Seldis mij te boeien.

Na deze keynote ben ik meteen vertrokken. Ik had nog een lange terugreis voor de boeg.

De voornaamste reden waarom ik altijd naar de SURF Onderwijsdagen ging was om te netwerken en concullega’s uit het land te ontmoeten. Dat was dit jaar minder. Of dit kwam door de opzet (netwerkplein in halve ronding waardoor je weinig overzicht had én de sessies waren verdeeld over 4 verdiepingen) of dat ik minder betrokken ben bij landelijke initiatieven? Wat het ook was, ik heb jammer genoeg weinig bekenden getroffen. Maar de warme gevoelens voor de SURF Onderwijsdagen blijven 🙂